Culture Geek 2015 – congres over cultuur en digitale media
Culture Geek is een netwerk van, en een congres voor, professionals op het gebied van cultuur en digitale media. Kennisuitwisseling op het snijvlak van marketing en techniek, tussen mensen die zich ervoor inzetten dat de culturele wereld de 21e eeuw kan bijbenen. Culture Geek is het kleine zusje van MuseumNext, jaarlijks congres over het museum van de toekomst, vandaar dat er nogal wat mensen uit de museumwereld zijn. Maar ook film en podiumkunsten zijn vertegenwoordigd.
Culture Geek 2015
De conferentie in Londen op 17 juni is de tweede editie. Op het congres van 2013 spraken onder ander Peter Gorgels van het Rijksmuseum over de toen net nieuwe Rijksstudio website, en Joost Heijthuijsen van het Incubate festival. In 2015 ben ik de enige Nederlandse aanwezige en zijn bijna alle anderen afkomstig uit Engeland.
De lijst met sprekers en deelnemers liegt er niet om: hier komen de mensen die het voortouw nemen op het gebied van digitale ontwikkeling bij elkaar. Het uitzicht op London Eye, Big Ben en de Houses of Parliament is fenomenaal maar kan het vandaag niet winnen van de beelden die de sprekers laten zien, en vooral van hun verhalen.
De oneliners van de dag:
- Say it every day, at least once: “I don’t know” (dagvoorzitter Emma McLean)
- It’s better to beg forgiveness, than ask permission (Sarah Ellis)
- Go fast, break things, it’s the only way forward (Chris Michaels)
Sprekers
Ok, nu ruim baan voor de sprekers: vier vrouwen en drie mannen. De gast uit New York mag beginnen.
JiaJia Fei
JiaJia Fei is directeur digitale marketing van het Guggenheim Museum in New York. Ze vertelt over haar missie om kunst, technologie en publiek met elkaar te laten communiceren. Ze traint museummedewerkers aan de hand van hilarische voorbeelden om geen jargon te gebruiken (hoezo ‘semiotsche avant-garde’?), maar gewone-mensentaal. Omgekeerd leert ze haar collega’s stap voor stap de taal van Twitter. Wat is een avatar, een hastag, en wat zijn al die symbooltjes en getalletjes die je bij een tweet ziet staan?
De missie van Guggenheim is onlangs na een succesvolle lobby van de marketingafdeling herschreven: digitale platforms maken nu deel uit van de strategische middelen die de organisatie inzet, en een wereldwijd publiek de doelgroep. In steeds meer functieomschrijvingen verschijnt het woord ‘digitaal’ of ‘online’.
Tot voor kort was fotograferen in het museum verboden, maar met een Instagram actie werd dat tijdperk afgesloten. Bij sommige tentoonstellingen blijft door het auteursrecht op de kunstwerken de mobiel in de zak, maar het museum zelf en zo veel mogelijk van de vaste collectie figureert in vele foto’s op Twitter, Facebook en Instagram. Het museum heeft accounts op elk denkbaar sociaal medium, maar ook curators tweeten onder hun eigen naam en JiaJia kijkt vol trots naar hun vorderingen.
Guggenheim houdt met Tweetdeck in de gaten wat de wereld over hen zegt en peilt de stemming met het menselijk oog: over de merknaam Coca Cola peil je met statistiek het percentage gemopper, maar om aan te voelen wat men van kunst vindt moet je er toch echt verstand van hebben.
Sarah Ellis
Sarah Ellis is hoofd digitale ontwikkeling van de Royal Shakespeare Company. Ze vertelt hoe ze korte metten maakt met de bewering dat ’techniek nooit leidend mag zijn voor de theaterbeleving’. Dat is namelijk al eeuwen zo: het fenomeen pauze in een voorstelling begon als noodzakelijk moment om de kaarsen van de belichting te wisselen.
De afgelopen jaren is de online wereld het leven, en dus ook het theater binnengekomen. Internet staat altijd aan, is zowel buitenwereld als binnenwereld, en gaat niet meer weg.
De online beleving komt niet in de plaats van de live ervaring in het theater, maar is van een andere orde en heeft eigen rituelen. Op welke manier we die ervaringen precies kunnen verbinden? Dat weet nog niemand, daar moeten we nú over nadenken. Nieuwe wegen bedenken, die niet altijd in het verlengde liggen van de bekende weg. Sarah voelt de verantwoordelijkheid om hierbij het voortouw te nemen. “Wij”, zegt ze tegen de zaal vol geeks, “moeten de leiding nemen, want ook Henri Ford kreeg gelijk: we wilden geen snellere paarden, we wilden auto’s!”
Rob Gethen Smith
Rob Gethen Smith, CIO van Southbank Centre, neemt ons mee in de ontwikkeling van de nieuwe open website van Southbank Centre, het enorme cultuurcomplex aan de Thames waar we te gast zijn. Ze wilden niet zomaar een website, maar “a unique digital space for arts and learning”. Open, in de zin van: voor en door iedereen in de organisatie, en ook voor de rest van de culturele wereld.
Hij bouwde een glazen kantoor, middenin de hal, zodat niemand er omheen kon dat er iets stond te gebeuren. Medewerkers werden ook geacht regelmatig aan te schuiven voor overleg, zodat de website echt van iedereen zou zijn. De zoektocht naar de website van de toekomst leidde zelfs tot een festival: #WebWeWantFest, om te vieren wat er zo fantastisch aan internet, en de uitdagingen verder uit te diepen.
Het team van webontwikkelaars dat Rob om zich heen verzamelde bouwde in Drupal een CMS voor het publiceren van evenementen. Open source, conform webstandaarden en ook voor collega’s te downloaden. Je moet er wel een wat hoger nerdgehalte voor hebben. Of een nerd in de arm nemen.
Robs grootste uitdaging intern? Zijn collega’s zo ver te krijgen dat ze zijn team niet voorkauwen hoe iets eruit moet zien, maar met hem delen wat ze willen bereiken. Vaak kwam er iemand binnen in het glazen kantoor met een schets van iets dat hij of zij wilde laten bouwen. Maar als ze er dan samen voor gingen zitten, en doorpraatten over de achterliggende vraag, bleek uiteindelijk iets anders beter te voldoen, en beter te passen in het geheel van de site, dan de eerste schets.
De website is alweer een tijdje live. Is natuurlijk nooit af, maar het volgende project dient zich aan: een naadloze integratie met het kaartverkoopsysteem, zodat een kaartje kopen net zo vanzelfsprekend voelt als rondstruinen over de website.
Alice Rawsthorn
Alice Rawsthorn, schrijver over design voor o.a. de New York Times, maakt ons deelgenoot van haar eerste schreden op Instagram. Ze Twittert en Facebookt al jaren, maar begon pas op 1 januari 2015 met Instagram. Eerst postte ze alles wat los en vast zat, maar dat voelde niet goed, en ze vond haar niche: een wekelijks thema over design, waaromheen ze zeven beelden verzamelt en die in tekst toelicht.
Ze maakt veel werk van het onderzoek voor haar wekelijkse thema. Digitale symbolen, theater, ontwerpblunders, filmsets, winkelen en arbeidsomstandigheden – alles in het licht van design. Haar teksten zijn langer dan verstandig wordt geacht op Instagram, maar worden gretig gelezen.
Instagram kost tijd, maar is een fantastische plek om te experimenteren, en dat experiment leverde haar in een paar maanden dik 3.000 volgers op. Succesvolle thema’s zien we vast nog eens als artikel terug in de New York Times.
Conrad Bodman
Conrad Bodman, hoofd internationale betrekkingen van The British Film Institute, strooit in sneltreinvaart beelden over ons uit van projecten waarbij games en digitale kunst op een interactieve manier aan het publiek zijn getoond. Game On, bijvoorbeeld, een tentoonstelling over computer games die al sinds 2003 over de hele wereld reist en waaraan continu nieuwe elementen worden toegevoegd.
Op dit moment onderzoekt hij de mogelijkheden van drones, videomapping en virtual reality in de kunst. Organiseert salons over motion capture (hoe programmeer je beweging?) en heeft een online cinema met een gigantische collectie.
Ook hij voelt zijn professionele verantwoordelijkheid voor de kunstwereld als geheel. Hij vraagt zich bijvoorbeeld hardop af hoe we nú kunnen zorgen dat in het filmmuseum van de toekomst de complete geschiedenis van de games te zien is. Want het Science Museum heeft van de overheid de taak gekregen om historische hardware in de collectie op te nemen, maar wie bekommert zich om de software? Waar zijn oude versies van games nog te vinden, en wie zorgt dat die niet voor altijd verloren gaan?
Hij vertelt het allemaal zo langs z’n neus weg, maar iedereen zit op het puntje van zijn stoel. Deze man zit niet dichtbij het vuur, hij speelt ermee! En dat in letterlijke zin.
Stella Wisdom
Stella Wisdom is digitaal curator van The British Library (nog zo’n instituut met een stoffig klinkende naam) organiseert jaarlijks Off the Map, een videogame wedstrijd met een thema dat aansluit bij een expositie in de bibliotheek, en waarbij gebruik gemaakt wordt van materiaal uit de collectie. Deelnemers krijgen de opdracht om bijvoorbeeld historische plattegronden en schetsen te bestuderen, en aan de hand daarvan een digitale stad te bouwen als locatie voor een spel. Ze laat een prachtig voorbeeld zien van een animatie gebaseerd op oude plattegronden, een van de inzendingen van 2013.
De makers zijn naar York afgereisd om de straatjes op te meten, vertelt ze, want na hun eerste versie hadden ze het gevoel dat de verhoudingen niet klopten.
Het thema van 2014 was Gothic, dat van 2015 is Alice in Wonderland. Als iemand vraagt of ze wel genoeg onderwerpen heeft glimlacht ze: de collectie telt miljoenen items, dus ze kan voorlopig vooruit.
Op de vraag naar de uitdagingen in de organisatie vertelt ze de Culture Geek deelnemers over haar strijd om voor elkaar te krijgen dat de videogames, die nota bene hetzelfde thema hebben als de expositie, ook in die expositie te zien zijn. Maar, zegt ze, “never give up!”
Chris Michaels
Chris Michaels, manager digitaal en publicaties van The British Museum, komt uit het bedrijfsleven en snapt niks van de eilandjes in culturele organisaties: als het niet om je eindejaarsbonus is die op het spel staat, waarom ga je dan niet voor het gezamenlijk belang?
Chris heeft een enorme drive, en hij heeft geen tijd te verliezen: mobiel brengt de online en offline wereld bij elkaar zodra iemand met z’n smartphone door het museum loopt, daar moeten we nú iets mee doen. Smeed het ijzer nu het heet is. Uren brengt hij door aan de bureaus van collega’s, en gaat pas weg als hij hen gewonnen heeft voor zijn projecten. In januari 2015 kreeg hij de GO voor de digitale strategie van het museum.
Hij liet WiFi aanleggen in het hele museum. Geen gemakkelijke operatie, al die meters kabel door een pand met dikke muren, maar nog voordat het netwerk was opgeleverd gebruikte 15% van de bezoekers het.
Op 28 mei 2015 had het museum een wereldprimeur: met behulp van de app Periscope waarmee je live op Twitter video kunt uitzenden gaven historicus Dan Snow encurator Ian Jenkins een rondleiding door de tentoonstelling Defining beauty: the body in ancient Greek art. En uiteraard beantwoordden ze de de via Twitter binnenkomende vragen. De uitzending trok 40.000 volgers in 20 minuten.
Kijk, dát zijn de successen die zijn ambitie nodig heeft. En hij wil meer, want hij gelooft niet in losse projecten maar werkt aan een stevige basis voor de toekomst: sterke partnerschappen, betere verdienmodellen, snelle procedures, betere technologie, geïntegreerde data, producten die de gebruiker centraal stellen en gerichte digitale marketing. De mede-geeks knikken. Ja, dat willen we allemaal wel.
Lessen van Culture Geek
Wat neem ik mee naar huis?
- We hebben als culturele sector geen tijd te verliezen, maar moeten razendsnel zijn om de digitale ontwikkelingen bij te benen, en al helemaal om voorop te lopen;
- Vind niet je eigen wiel uit, maar vraag collega’s of je mag meedelen in hun kennis (ja, ik heb kritiek op wat South Bank Centre heeft gedaan, hoe nobel bedoeld ook: een eigen CMS bouwen, terwijl er goede voorbeelden bestaan van CMS systemen waar meerdere theaters mee werken …);
- Wie alleen met ‘proven technology’ wil werken loopt altijd achter de feiten aan;
- Experimenteer, toon lef, omarm je mislukkingen, hou vol …
- … maar neem wel je organisatie mee in digitale projecten, anders begin je je eigen eiland.
Voor wie meer wil
- Volg de sprekers op Twitter: Emma McLean, JiaJia Fei, Sarah Ellis, Rob Gethen Smith, Alice Rawsthorn, Conrad Bodman, Stella Wisdom en Chris Michaels.
- Lees meer citaten in de Culture Geek Twitterstory die ik voor je heb gemaakt.
- Volg @Culturegeek op Twitter zodat het volgende congres je niet ontgaat.
- Neem contact op om je leuke geeky plannen met me te bespreken.