Holland Festival 2009 – Pitié

Pitié – mededogen met mensen van vlees en bloed

Mensen van vlees en bloed. Dat zijn de dansers in de voorstelling Pitié van Alain Platel, te zien in Carré tijdens het Holland Festival. Ooit iemand een ander zien optillen aan een handvol buikvel? Wel eens minutenlang naar 10 ondersteboven hangende ruggen gekeken, naar 20 rollende schouderbladen? Precies.

En denk bij ‘dansers’ vooral niet aan ballerina’s die als chocolaatjes in een doosje op elkaar lijken. Deze mensen hebben elk een geheel eigen expressie, die ze in deze voorstelling niet hoeven te verbergen. Sierlijke acrobatiek, spastische trekken en streetdance-achtige stunts ontstaan als vanzelfsprekend uit alledaagse bewegingen.

Decor

Het decor is van blank hout: een verhoging voor de muzikanten (Ensemble Aka Moon met gasten), een toren. Een bankje, een tafel, wat stoelen. In de lucht hangen koeienhuiden en een klimtouw. Meer is niet nodig, de performers zijn beeldvullend aanwezig. Er gebeurt zo veel tegelijk dat het soms bijna rommelig wordt. Je kijkt naar een duet en mist twee andere, en vergeet al helemaal op de muzikanten te letten. Maar dan ontstaat uit de veelheid een groepsdans en keert de rust weer.

Verrassing: Jezus, die ondanks de kitschversie van zijn eigen portret op zijn shirt tot nu toe keurige klassiek gezongen zinnen produceerde, springt op de tafel, gilt het uit en laat met glinsterende ogen zien hoe waanzinnig hij met zijn heupen kan rollen.

Tekst

Af en toe klinkt er tekst. Beide zijkanten van het decor dienen als een plek om je hart te luchten. “I would like to thank my family for loving me and taking care of me. The rest of the world can kiss my ass.”

Het lijkt allemaal zo losjes, maar de manier waarop steeds de belangrijke personen in een net iets feller licht staan verraadt een uitgekiend lichtplan en een strakke spacing. Dit lijkt uit de losse pols gespeeld maar is tegelijkertijd met vaste hand gecomponeerd. En het vertelt een verhaal: het passieverhaal. Met ‘pitié’, erbarmen, mededogen, als kernboodschap. We zijn allemaal mensen van vlees en bloed.

Muziek

De muziek is aangekondigd als een staaltje van ‘ontwesteren’ en ‘ontprotestantiseren’ van Bachs Matthäus Passion. Het resultaat is prachtig. Je voelt in de arrangementen de liefde voor het origineel, en tegelijk is er iets heel eigens van gemaakt. Het ‘Erbarme Dich’ zal ik nooit meer kunnen horen zonder terug te denken aan deze zwarte Jezus met zijn bonte schare volgelingen.

Carré zat lang niet vol maar het applaus was daverend. Wie er niet was heeft heel wat gemist.

Gezien in juni 2009 in Carré tijdens het Holland Festival.

Eerder gepubliceerd op Cultuurpodium Online. Foto’s van Chris van der Burght.